Podział majątku wspólnego małżonków
Pomiędzy stronami w chwili zawarcia związku małżeńskiego powstaje wspólność majątkowa małżeńska. Wyjątek stanowi przypadek, gdy strony podpiszą intercyzę. Wspólność majątkowa małżeńska powoduje, iż wszelkiego rodzaju dobra materialne w postaci: zarobków, oszczędności, ruchomości oraz nieruchomości, a także inne dochody nabyte w trakcie trwania małżeństwa stają się wówczas własnością (majątkiem wspólnym) małżonków. Odgrywa to istotne znaczenie w sytuacji rozwodu, bowiem przeprowadzenie podziału majątku może okazać się znacznie skomplikowane.
Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?
W skład majątku wspólnego małżonków wchodzą wszystkie dobra nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego. Zatem chodzi zarówno o dobra, które małżonkowie wspólnie nabyli jak również o te dobra, które zostały uzyskane przez jednego z małżonków. Nie można pominąć, iż do majątku wspólnego małżonków należą również środki zgromadzone w funduszach emerytalnych, dochody z majątku wspólnego oraz z majątków osobistych obojga małżonków np. z tytułu czynszu za wynajem mieszkania stanowiącego osobistą własnością męża lub żony.
Co wchodzi w skład majątku osobistego każdego z małżonków?
W skład majątku osobistego wchodzą zaś dobra zakupione przed zawarciem związku małżeńskiego, odszkodowania z tytułu utraty zdrowia albo odszkodowania z tytułu zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę, a także dobra otrzymane w wyniku dziedziczenia bądź darowizny ale i prawa autorskie i pokrewne, dobra uzyskane jako nagroda za osobiste osiągnięcia, przedmioty nabyte w zamian za składniki majątku osobistego czy też przedmioty użytku osobistego. Jednakże do majątku osobistego małżonka nie zaliczymy renty z tytułu utraty zdolności do pracy.
Kiedy można dokonać podziału majątku wspólnego małżonków?
W pierwszej kolejności, aby móc podzielić majątek wspólny małżonków trzeba wyjść z ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Małżonkowie mogą dwojaki sposób wyjść z wspólności majątkowej małżeńskiej. Pierwszy sposób powstania rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami ma miejsce w wyniku toczącego się postępowania sądowego i na skutek uprawomocnienia się wyroku rozwodowego bądź wyroku w sprawie o separację, ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej, w przypadku ubezwłasnowolnienia czy też w przypadku ogłoszenia upadłości jednego z małżonków. Drugi zaś sposób zniesienia wspólności majątkowej małżeńskiej jest ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej w formie aktu notarialnego. Dopiero po powyższych czynnościach można dokonać podziału majątku.
Należy zwrócić uwagę, iż podziału majątku wspólnego można dokonać przed rozwodem, w trakcie trwania sprawy o rozwód, w czasie trwania rozwodu jednakże w osobnej sprawie oraz po rozwodzie.
W jaki sposób można dokonać podziału majątku wspólnego małżonków?
Podziału majątku wspólnego małżonkowie mogą dokonać zarówno w sądzie bądź zdecydować się na porozumienie i polubownie dokonać odpowiednich podziałów majątku wspólnego poprzez umowny podział majątku przed notariuszem w formie aktu notarialnego.
Podział majątku wspólnego małżonków w Sądzie.
W sytuacji gdy małżonkowie nie dochodzą do wspólnego porozumienia, a także nie są w stanie polubownie dokonać podziału majątku wspólnego, wówczas aby dokonać podziału majątku wspólnego muszą złożyć odpowiedni wniosek o podział majątku wspólnego do Sądu Rejonowego i odpowiednio go opłacić.
Zauważyć należy, iż w każdym przypadku Sądem właściwym do orzekania w sprawie o podział majątku wspólnego jest Sąd Rejonowy, w którego okręgu znajduje się majątek wspólny.
Z kolei odnośnie opłaty sądowej wysokość jej jest stała, bowiem nie zależy od wartości ani składu majątku wspólnego małżonków i wynosi 1000 zł. Jednakże w gdy wniosek o podział majątku wspólnego zawiera uzgodniony pomiędzy małżonkami projekt podziału majątku wspólnego, wtedy opłata sądowa wynosi 300 zł. Należy pamiętać, iż opłatę sądowa w sprawie o podział majątku wspólnego należy dokonać przed wniesieniem wniosku do Sądu bądź na rachunek bankowy właściwego Sądu bądź poprzez uiszczenie opłaty sądowej w kasie Sądu i naklejeniu opłaty sądowej na wniosek. Dowód uiszczenia opłaty sądowej od wniosku o podział majątku należy załączyć do wniosku.
W jaki sposób można dokonać podziału majątku wspólnego małżonków?
Podział majątku wspólnego małżonków można dokonać w następujący sposób, poprzez:
- podział w naturze (np. wyodrębnienie dwóch lokali w budynku, podział pieniędzy);
- przyznanie rzeczy jednemu z małżonków na wyłączną własność wraz z obowiązkiem spłaty na rzecz drugiego małżonka (np. mieszkanie zostaje przy jednym z małżonków, który musi spłacić drugiego);
- egzekucyjną sprzedaż rzeczy i podział sumy uzyskanej ze sprzedaży.
Udziały małżonków w majątku wspólnym.
Zgodnie z treścią przepisu art. 43 § 1 k.r.o. zasadą jest, iż udziały małżonków w majątku wspólnym są równe. Wyjątek od tej zasady stanowi przepis art. 43 § 2 k.r.o. wskazujący na dwie przesłanki ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym małżonków, które muszą wystąpić łącznie, a to ważne powody oraz różny stopień przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego.
Czego również można domagać w sprawie o podział majątku wspólnego?
W sprawie o podział majątku wspólnego również można domagać się odszkodowania za sprzeniewierzenie lub roztrwonienie majątku wspólnego przez małżonka, można dokonać odpowiedniego rozliczenia nakładów i wydatków z majątku osobistego małżonka na majątek wspólny stron czy też z majątku wspólnego stron na majątek osobisty małżonka, a także długów spłaconych przez sprawą.
Pozostałe specjalizacje:
